Nếu tài khoản anh em không tăng trong Uptrend.....

Warren Buffett từng nói: “Đối thủ lớn nhất trong đầu tư không phải là thị trường, mà là chính bạn.” Nếu không kiểm soát được cảm xúc, thì dù nắm trong tay cổ phiếu tốt đến mấy, bạn cũng khó giữ được thành quả.

Chứng khoán bước vào uptrend – một thời điểm mà nhiều người gọi là “mùa gặt”. VN-Index tăng mạnh, hàng loạt cổ phiếu tím trần, tài khoản khắp nơi khoe lãi rực rỡ. Thị trường truyền nhau câu thần chú: “Bán là thua, mua là thắng”. Nhưng rồi bạn nhìn lại danh mục của mình – và ngỡ ngàng. Sao người ta lãi gấp đôi, còn mình chỉ nhích nhẹ? Thậm chí có mã đỏ trong một rừng xanh? Đó là lúc cảm xúc bắt đầu dậy sóng.

Cay cú. Bứt rứt. Tự nghi ngờ. Một chút ghen tị, chút xấu hổ, và không ít ngờ vực chính mình. Nhưng khi bình tâm lại, bạn sẽ thấy: việc tài khoản không phình to trong một thị trường tăng không phải là hiếm – và nguyên nhân không chỉ nằm ở cổ phiếu bạn chọn.

Một trong những sai lầm lớn nhất là “đặt vàng sai chỗ”. Thị trường có thể cho bạn tới 90% cơ hội thắng bởi có 1 chân lý rằng 90% CP sẽ đồng pha với TT, nhưng nếu lỡ tay chọn đúng 10% cổ phiếu đi ngược, thì thay vì tăng trưởng bạn lại phải gồng lỗ, ngồi nhìn người khác vui vẻ còn mình thì u sầu. Nhiều người vẫn “ôm mộng về bờ”, cố giữ một cổ phiếu không chịu chạy, để rồi làm trượt mất những cơ hội phía trước.

Lỗi thứ hai: đúng mã nhưng sai thời điểm. Bạn có thể nắm một doanh nghiệp cực kỳ tốt, nhưng nếu bạn bước vào khi dòng tiền rút ra, thì “tốt” đến mấy cũng không giúp NAV tăng. Thị trường là cuộc chơi của chu kỳ – cổ phiếu cũng có mùa vụ như cây trái – không phải cứ chất lượng là lúc nào cũng lên giá. Giới trẻ hay nói vui đúng người sai thời điểm thì cũng không nên cơm cháo gì. Không xa, 4 tháng đầu năm NĐT đã chứng kiến sự lao dốc ngược dòng của Ngành Công nghệ mặc dù các Cp nhóm này nội tại rất ổn, nếu không muốn nói là xuất sắc..... Nhưng nhóm này vẫn lặn sâu 1 cách bất lực...

Sai lầm thứ ba, và cũng là phổ biến nhất: tâm lý yếu, dễ bị cảm xúc chi phối. Uptrend là cơn nghiện ngọt ngào. Bạn say sưa trong cảm giác mỗi sáng mở bảng điện là thấy tài khoản xanh. Bạn mua nhiều, vào nhanh, tin lời phím hàng, nghe những lời “rủ rê margin”. Nhưng chỉ cần thị trường rung lắc, một hai phiên đỏ điểm là bạn hoảng hốt, cắt lỗ non, rồi quay lại đu giá cao, lại lỗ tiếp – một vòng luẩn quẩn.

Warren Buffett từng nói: “Đối thủ lớn nhất trong đầu tư không phải là thị trường, mà là chính bạn.” Nếu không kiểm soát được cảm xúc, thì dù nắm trong tay cổ phiếu tốt đến mấy, bạn cũng khó giữ được thành quả.

Một luật sư giỏi là phải từ bỏ tất cả các cảm xúc để phân tích thực tế và dựa vào những tiền lệ để xem xét một vụ việc.Tại sao chúng ta không làm như thế??? Bên cạnh đó là cái bẫy thông tin – nơi quá nhiều người lẫn lộn giữa tiếng ồn và sự thật. Họ bị chi phối bởi tin đồn, bởi diễn đàn, bởi lời phím hàng của một người lạ nào đó. Nào là siêu cổ x2 x3, nào là tin đồn này nọ, Mỹ giảm thuế rồi, hay ông này book lãi bằng lần Họ quên mất rằng, đầu tư là hành trình cá nhân – không ai chịu trách nhiệm cho tài khoản của bạn ngoài chính bạn.

Tệ hơn, nhiều nhà đầu tư còn bị ảnh hưởng bởi những thông tin sai sự thật, gây bất lợi. Điển hình như việc doanh nghiệp “xào nấu” báo cáo tài chính (BCTC), tung thông tin úp mở không rõ ràng hay những doanh nghiệp vẽ dự án để thao túng giá cổ phiếu, “úp bô” nhà đầu tư.

Và cũng có lúc, bạn nhìn lại thấy: mình không hề thua kém ai về kiến thức, về công sức học hỏi, nhưng tài khoản vẫn không lớn lên. Vì sao? Có thể vì chiến lược đầu tư của bạn chưa phù hợp. Có thể vì bạn thiếu kiên nhẫn. Có thể vì bạn quá vội.

Chúng ta sống trong thời đại của tốc độ – nơi ai cũng muốn nhanh. Nhưng đầu tư không giống như nấu mì ăn liền. Đó là quá trình gieo trồng – và bạn không thể hối thúc mùa màng. Người trồng xoài không thể mong hái quả sau một tuần. Vậy tại sao bạn lại mong cổ phiếu tăng 50% sau vài ngày mua vào?

Trong đầu tư, đôi khi bạn phải học cách đứng yên. Phải học cách chọn một mảnh đất tốt – doanh nghiệp có nội tại vững, lãnh đạo có tâm – rồi gieo vốn, chăm sóc và chờ đợi. Không phải mùa nào cũng bội thu. Nhưng mùa nào cũng là bài học.

Nếu danh mục của bạn không “phình to” trong uptrend, đừng vội chán nản. Hãy xem đó là lúc để nhìn lại, chỉnh lại, rèn luyện sự tỉnh thức. Để lần tới, khi sóng đến, bạn không chỉ cưỡi sóng – mà là người điều khiển thuyền. Bởi thành công trong đầu tư không phải đến từ một hai lệnh thắng, mà từ việc bạn làm đúng việc, ở đúng thời điểm, với một cái đầu lạnh và trái tim vững vàng.

Và khi bạn làm được điều đó, thì ngay cả những lúc thị trường trầm lắng, tài khoản không tăng, bạn vẫn sẽ thấy lòng mình yên. Vì bạn biết, bạn đang đi đúng hướng.

Bởi cuối cùng, TTCK cũng chỉ là một tấm gương – phản chiếu bản lĩnh, tư duy và phẩm chất của mỗi người tham gia. Ai đủ khiêm tốn để học, đủ bình tĩnh để kiên nhẫn, và đủ trung thực với chính mình – người đó sẽ không bị bỏ lại phía sau.

Nguồn: Long Bùi, Diễn đàn F189