Lên mạng kể chuyện vỡ nợ: Mặt tối ít ai biết của giới trung lưu Trung Quốc
Phúc Bùi
Ở Trung Quốc bây giờ, có một "trào lưu" lạ đời: thi nhau lên mạng… khoe nợ.
Nghe thì tưởng đùa, nhưng nó lại phản ánh một thực trạng đầy lo ngại: nợ hộ gia đình tại Trung Quốc đang tăng phi mã, đến mức chính những người trong cuộc buộc phải… biến đau khổ thành nội dung, và biến phá sản thành “nghề” kiếm tiền mới.
💥 Trung lưu – từ niềm hy vọng thành nỗi ám ảnh
Trong hai thập kỷ qua, tầng lớp trung lưu đô thị của Trung Quốc từng là biểu tượng của một xã hội đổi thay. Họ mua nhà, khởi nghiệp, đầu tư tiêu dùng và đóng vai trò quan trọng thúc đẩy tăng trưởng GDP.
Nhưng sau đại dịch COVID-19 và cú sốc bất động sản kéo dài, nhiều người rơi vào cảnh nợ nần chồng chất. Theo Gavekal Dragonomics, có khoảng 25–34 triệu người đã vỡ nợ, và nếu tính cả những người trễ hạn thì lên tới 83 triệu người, tương đương 5–7% dân số trưởng thành.
📈 Nợ hộ gia đình Trung Quốc tăng từ 11% lên 63% GDP trong vòng chưa đầy 20 năm. Nhìn thì vẫn “bình thường” như các nước phát triển, nhưng thực chất là gánh nặng khổng lồ, khi hệ thống an sinh và khung pháp lý cho con nợ vẫn còn rất sơ khai.
🏘️ 65% tổng dư nợ là vay mua nhà. Mà giá nhà thì không tăng như xưa nữa, trong khi việc làm ngày càng bấp bênh. Trong năm ngoái, 366.000 căn nhà đã bị phát mại vì không trả được nợ.
👩💻 Giới trẻ thành phố: từ dân công nghệ thành “debt content creator”
Lily, một nhân viên ngành tech tại Thượng Hải, mất việc và gánh khoản nợ 30.000 tệ (khoảng 110 triệu VNĐ). Thay vì gục ngã, cô chọn cách chia sẻ hành trình phá sản của mình lên mạng.
Cô không phải người duy nhất. Trên các nền tảng Trung Quốc, xuất hiện ngày càng nhiều tài khoản “debt IP” – những người tạo nội dung về nợ với hàng trăm ngàn người theo dõi. Có người còn thi nhau… so độ "khủng" của khoản nợ, như một cách “câu view” bất đắc dĩ.
🏫 Doanh nhân nhỏ cũng lao đao
Không chỉ người trẻ, doanh nhân vừa và nhỏ cũng là nhóm chịu trận. Bà Bai ở Hàng Châu từng là “trùm” luyện thi với doanh thu hàng trăm triệu tệ mỗi năm. Nhưng sau khi Trung Quốc siết dạy thêm và COVID-19 ập đến, bà mất sạch hệ thống, phải bán nhà – bán xe để trả nợ. Không chỉ khủng hoảng tài chính, bà còn bị đòi nợ dồn dập đến mức từng nghĩ đến chuyện tự tử.
📵 Bom điện thoại, lộ danh tính, thiếu luật bảo vệ
Nhiều nền tảng cho vay ở Trung Quốc hoạt động gần như không có ràng buộc pháp lý rõ ràng. Đòi nợ qua “bom điện thoại”, tung thông tin cá nhân, gây sức ép tâm lý là chuyện phổ biến.
Trong khi đó, Trung Quốc chưa có luật phá sản cá nhân đầy đủ. Thâm Quyến là nơi đầu tiên thí điểm, nhưng đến tháng 9/2024, chỉ 10% trong số 2.700 hồ sơ được chấp thuận. Các tỉnh khác thì vẫn còn do dự vì e ngại... vỡ trận tín dụng.
💰 Vẫn tiết kiệm nhiều, nhưng niềm tin đang sụt giảm
Theo JP Morgan, người dân Trung Quốc vẫn tiết kiệm đến 32% thu nhập – cao bậc nhất thế giới. Nhưng tiết kiệm để làm gì nếu không dám tiêu, không dám vay và luôn sống trong áp lực nợ?
Trong lúc chính phủ Trung Quốc đang căng mình lo xử lý nợ chính quyền địa phương và doanh nghiệp nhà nước, thì nợ hộ gia đình lại là “ngòi nổ âm thầm” cho tăng trưởng trong dài hạn.
Theo bạn, nếu xu hướng "khoe nợ kiếm view" lan ra các nước khác, thì có thể trở thành cách “sống sót thời khó khăn” hay chỉ là chiêu liều lĩnh nhất thời? Liệu Việt Nam có nên học Trung Quốc xây dựng luật phá sản cá nhân?
Từ khoá
Cùng cộng đồng
Sở Xây dựng Đồng Nai tiếp tục xác nhận thêm 204 căn ở phân khu Ever Green 1 đủ điều kiện mở bán. Cộng dồn đến cuối 10/2025 thì đã có gần 2.400 căn trong toàn khu được phép ký hợp đồng 💼✨. Xem thêm
Giao dịch hồi phục, tỷ lệ hấp thụ cao nhất ba năm, nhưng hàng tồn kho của doanh nghiệp lại phình to kỷ lục, vượt mốc 395.000 tỷ đồng, tăng hơn 32% so với đầu năm 2025. Xem thêm
Giá tăng mạnh nhất lên hàng chục tỷ ở đây là Penhouse, Duplex và 3,4PN. Xem thêm
Gần 3 ha đất nông nghiệp ở Vĩnh Hưng (Hoàng Mai cũ) sẽ được chuyển đổi mục đích sử dụng để xây tổ hợp nhà ở – văn phòng – trường học. Xem thêm
Vingroup giờ đây tiếp tục “mở bản đồ tham vọng” bằng dự án cảng biển và logistics hơn 4.300 ha ở Nam Đồ Sơn (Hải Phòng), vốn đầu tư gần 14,2 tỷ USD – con số khiến cả thị trường phải ngoái nhìn. Xem thêm
Còn hơn 1 tháng nữa thôi, Tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng sẽ chính thức động thổ Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh – siêu dự án được xem là lớn nhất lịch sử Việt Nam 💥 Xem thêm
Câu nói “đừng dạy người giàu cách tiêu tiền” dường như đang được minh chứng rõ nét qua số liệu thống kê của Biggee.vn – ít nhất là ở thời điểm hiện tại. Xem thêm
Cứ có tiền là mua được thôi! Mua nhà tưởng là dễ, hóa ra… dễ “vỡ mộng” nếu không chuẩn bị kỹ. Một quyết định tài chính lớn, nhưng cũng đầy cạm bẫy nếu thiếu kiến thức. Lần đầu mua nhà các bạn nên biết điều này để không trở thành 'gà' như tôi 10 năm trước 👇 Xem thêm
Nghư như đùa!!! UBND TP.HCM vừa xác nhận nhận được đơn của bà Trương Mỹ Lan (Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, đang bị tạm giam) – xin được tiếp tục đầu tư và hoàn thiện dự án IFC One Saigon 🏗️ Xem thêm
Kiểu này thì đầu cơ có luồn lạch được??!!!😎 Xem thêm
Theo One Mount, tổng thị trường căn hộ thứ cấp Hà Nội đạt 10.700 giao dịch, tăng 14% so với cùng kỳ, cao nhất 2 năm gần đây. Khu Đông tăng mạnh nhất với 56%, trong khi khu Tây giảm 11% do hạ tầng chưa theo kịp nhu cầu. 🏗️ Xem thêm
📊 Nếu bạn đang tính mua nhà đầu tư hay ở, việc chọn ngân hàng đúng lãi suất và thời gian vay có thể tiết kiệm cả trăm triệu đồng. Xem thêm
Masterise vừa công bố Masteri Era Landmark, dự án 11,2 ha – mật độ xây dựng chỉ 12,7%, còn lại toàn cây xanh, hồ nước, tiện ích 5 sao... và dĩ nhiên, vậy giá cả như nào? Xem thêm
Năm 2026, MIK Group “bật mode” mới khi ra mắt 3 dòng sản phẩm bất động sản mang 3 cá tính riêng biệt – đúng chất M, I, K 😎 Xem thêm
Loạt dự án như Palm Heights (Bình Trưng), Khởi Thành (An Khánh), khu nhà ở Long Phước và Tân Mỹ vừa được Tổ công tác 1645 “gật đầu” cho cấp sổ hồng. Xem thêm
Bài toán khiến chúng ta phải suy ngẫm... Xem thêm
Xem thêm
Doanh nghiệp giới thiệu
Có thể bạn biết
Xem tất cả
Lê Nguyễn Anh Dương
Đỗ Hiếu Thiện
Đỗ Hồng sơn
Phúc phạm